Çocukların davranışlarını olumsuz etkileyen, yaşamlarını zorlaştıran, onları mutsuz eden, bedensel, zihinsel, sosyal ve duygusal ve gelişimlerini olumsuz etkileyen deneyimlerdir. İşte bu durumları genel olarak çocuk ihmal ve istismarı olarak adlandırılır.
İhmal ve istismarın ne olduğunu bilmek, ihmal ve istismara karşı hassas olmak çocuklara karşı bu tür davranışlardan kaçınmamızı sağlar.
İhmal ve İstismarın Çocuk Üzerindeki Etkileri:
*Anne babayla ve çevresiyle iletişim kurmada sorun yaşayabilir.
*Özgüveni gelişmez
*Kalıcı bedensel hasara uğrayabilir
*Hayatlarını kaybedebilir.
*Cinsellikle ilgili sorunlar yaşayabilir
*Aşırı saldırgan veya içe kapanık olabilir
Çocukların ihmal ve istismara karşı korunması tüm toplumun sorumluluğudur. Her şeyden önce yasaların, politikaların çocukların haklarını sağlıklı bir şekilde güvence altına alması gerekir.
Çocuğun ihmal ve istismarına tanık olduğumuzda çocuğun ailesine bilgi vermek, yasal ve kanuni yolları kullanarak sorumluların bu davranışlarını bırakmaları ve değiştirmelerini sağlamak bize düşen önemli sorumluluklardır.
Çoğu durumda çocuklar utandıkları, suçlanmaktan korktukları, korkutuldukları, kendilerini ifade etmeye fırsat bulamadıkları, yeterince dinlenmedikleri için ve yaşadıkları onlara doğal ve olağan algılatıldığı için yaşadıklarını paylaşamayabilirler.
Yardımcı Olacak İpuçları:
*İletişim kurma güçlüğü
*Çocuğun, ailesinden korktuğu için en ufak hatasını bile onlara söylememe
*İçe kapanma, kaygı, korku, mutsuzluk
*Aşırı hareketlilik
*Aşırı ve belli bir nedenini söylemeden yalnız başına kalma isteği, ya da yalnız başına kalmak istememe…
*Alt ıslatma
*Parmak emme
*Alkol,sigara gibi madde kullanımı
*Bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal gelişiminin yaşıtlarından geri olması
*Kendini ifade etmede zorluklar ve iletişim kurmada sorunlar
*Okul ve derslerde başarısızlık
*Uyku bozuklukları
*Bedende; yaralar, yanıklar, morluklar, kırıklar, ısırık izler, ağrılar
İhmal ve istismarı nasıl önleyebiliriz, neler yapabiliriz:
*Çocukları dinleyip, kendilerini ifade etmelerine fırsat vermek
*Çocukla birlikte etkili zaman geçirmek, sohbet etmek, birlikte bir şeyler yapmak
*Çocuğun gelişim özelliklerini bilmek ve gelişim ihtiyaçlarını desteklemek
*Anne baba olarak, kız-erkek, abi/abla-kardeş, dersleri iyi, dersleri kötü gibi ayrımlar yapmadan tüm çocuklarımıza sevgi ve ilgimizi eşit bir şekilde göstermek
*"Terbiye", "Eğitim","İyi alışkanlıklar kazandırmak" gibi nedenlerle çocuklara zor ve şiddet uygulamamak, aşağılamamak.
*Çocuğumuzun, ev dışında neler yaptığı ve yaşadığı hakkında bilgi sahibi olmalıyız
*Çocukların, sorumluluk ve beceri kazanabilecekleri deneyimleri engellememeliyiz
*Çocuk, yaz tatilinde eğer bir yerde çalışacaksa bazı noktalara "kesinlikle dikkat etmeliyiz"