Leonardit, nedir ,ne işe yarar,gübremidir sorularının cevabını bu haftaki yazımızda vermeye çalışacağız.yüksek oranda Humik Asitler ile karbon, makro ve mikro besin elementleri içeren,kömür düzeyine ulaşmamış tamamen doğal organik maddedir.Oluşumu milyonlarca yıl öncesi bitki ve hayvan kalıntılarının sıcaklık, nem, basınç, oksidasyon ve çok özel jeolojik şartlar gerektirdiğinden tabiatta nadir olarak bulunur,genelde kömür ocaklarında bulunduğu bilinmekle beraber , kalitesi bölgeden bölgeye değişiklik gösterir. İçerdiği yüksek oranda humik asitlerden dolayı önemli bir ekonomik değere sahiptir. İlk defa ABD-Kuzey Dakota Eyaletinde Dr. Leonard tarafından bulunmuş olmasından dolayı bu adı almıştır.

Leonardit içerisindeki  asitler şunlardır:

a) Humik Asit: pH’sı 2’den küçük olan asidik özellikteki sularda çözünmez. Daha yüksek pH derecelerindeki suda veya alkalik özellikteki çözeltilerde çözünebilir. Moleküler ağırlığı fazla olup uzun zincir molekül yapısındadır. Rengi koyu kahverengi ile siyah arasındadır.Halk tarafından gübre olarak bilinsede gübre değil toprak düzenleyici özelliğe sahiptir.yani bitkinin kullanamadığı besin elementlerini yarayışlı hale getirir.

b) Fulvik Asit: Bütün pH derecelerindeki (asidik veya bazik) suda veya çözeltilerde çözünebilir. Moleküler ağırlığı düşük olup, kısa zincir molekül yapısındadır. Rengi açık sarı ile sarı-Kahverengi arasındadır.

LEONARDİT İÇERİSİNDEKİ HUMİK ASİT ORANI NEDİR?

  Bu konuda, uluslararası düzeyde kabul edilmiş bir standart bulunmamaktadır. Leonardit içerisindeki humik asit oranı çeşitli kaynaklarda % 40’dan % 90’a kadar değişmektedir. Bir kavram karışıklığını gidermek için “Leonardit içerisindeki humik asit oranı” ile ne kastedildiğinin açıklanması gerekir. Bütün yayınlarda, Leonardit üreticisi veya pazarlayıcısı firmaların kataloglarında, Leonardit’in en ayırt edici özelliği olarak humik asit oranı verilir. Burada kastedilen, Leonardit’in içerisindeki humik ve Fulvik asit oranlarının toplamıdır.

LEONARDİT DEN SIVI HUMİK VE FULVİK ASİT ELDESİ :

     Leonardit toprakta uzun zamanda humik ve fulvik asiti serbest bırakarak toprakta yarıyışlılığını gösteririr. Serbest kalan humik ve fulvik asitin oranı toprağın pH ile doğru orantılıdır. Toprak Ph sı ne  kadar yüksek olursa humik  asitin çözünme hızı da o derece yüksek olur. Örneğin  ph 8,5 olan bir toprak ta  dekara 200 kg uygulanan %40 lık humik ve fulvik asit içeren Leonardit 90 gün sonunda %1-2 humik ve fulvik asit açığa çıkarır.

     Günümüzde üreticiler çok daha hızlı ve etkin sonuç almak için  hazır çözülmüş sıvı humik asiti ürünlerine uygulamayı tercih etmektedirler.Bu husus göz önünde bulundurulursa,çiftçilerimizin güvenilir markalara yönelmesinde fayda vardır.bilhassa günümüz şartlarında merdiven altı diye nitelendirdiğimiz üreticilerin ürünlerine rağbet gösterilmemesi gerekmektedir. Hümik Asit ve Fülvik Asit Arasındaki Farklar Nelerdir?

    Yukarıda da değinildiği gibi bitki kalıntıları çürüdükleri zaman fülvik ve hümik asitlerin her ikisi de oluşur. Her iki asitte toprak ve topraktaki mikro organizmalar için yaralıdır. Fülvik asit hümik aside göre daha küçük bir moleküler yapıya sahiptir. Bunun sonucu olarak kalıcılığı daha azdır ve daha kolay parçalanır. Ancak yaprak uygulamalarında bitkiye giriş hızı daha yüksektir. Hümik asit ise toprakta uzun süre kalır ve zaman içerisinde yavaş parçalanır. Genel olarak toprak organik madde miktarını arttırmada uzun süreli etkilerinden dolayı hümik asitlerden faydalanılır.

   Lenardit faydalarından birkaç tanesini şu şekilde sıralayabiliriz,toprağı ıslah eder. organik içeriğini hızla zenginleştirir.Humus eksiği olan toprakların kalitesini artırır.toprakta zamanla biriken tuzun miktarını azaltır.Toprağın su tutma kapasitesini artırır PH yı dengeler.toprağı havalandırır.Bitkilerin besin elementlerinin alımını kolaylaştırır,daha açıkcası içerisindeki hümik asit oranı ile doğru orantılı bir şekilde, toprakta bitkinin kullanamadığı besin elementlerini yarayışlı hale getirerek verimi artırdığı gibi kimyasal gübrelerin kullanımınıda azaltır.Kıraç ve killi toprakları tarıma elverişli hale getirir.Antivirüs özelliği ile bitkilerin böceklere ve hastalıklara  karşı direncini artırır.

    Leonarditin kullanılmasında ana amaç şu doğrultuda olması gerekir.toprağı ıslah etmede,topraktaki kimyasal kalıntıları temizlemekte,toprağın organik içeriğinin zenginleştirilmesinde,toprak verimliliğinin artırılmasında kullanılmalıdır.