Karapınar Ticaret Borsası Bşk. sn Nazım SEZER’in davetlisi olarak KOP İdaresi adına KOP Bölgesi’ndeki bitkisel üretim alanlarında yerinde incelemeler yapan Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü’nden Prof. Dr. Süleyman SOYLU, Bitki Koruma Bölümü’nden Prof. Dr. Nuh BOYRAZ, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü’nden Doç. Dr. Mehmet ZENGİN ve Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Mehmet ŞAHİN 3 Nisan 2015 tarihinde Karapınar ilçesinde hububat ekili alanlarda teknik incelemelerde bulunmuşlardır.
Karapınar ilçesinin Apak, Sırnık, Kayaaltı, Soğla, Tilkişar, Koymat, Avşar, Bacanak, Zorlu, Kabahasan, Akviran, Kolca, Gümülük, Çingir, Sekizli Mısırlı, Hanyıkığı, Yavşançukuru ve Kurtbasan Yaylası mevkilerinde yaklaşık 70.000 dekarlık hububat ekili alanı tarayan Öğretim Üyeleri kışlık buğday ve arpa ekili alanlarda bitki çıkış durumu, bitki gelişimi, hastalık ve zararlılar, çeşit seçimi, soğuk zararı, bitki besleme ve gübreleme, sulama ve toprağın nem durumu konularındaki mevcut durumları yerinde tarla sahibi çiftçilerle birlikte incelediler.
2014-2015 hububat yetişme sezonu şu ana kadar geçen yılın aksine yüksek yağışın damga vurduğu arzu edilen bir yıl olarak geçmektedir. Karapınar’da bu üretim yılında Ekim ayından Mart ayı sonuna kadar düşen yağış miktarı geçen yılki yağışın yaklaşık iki katı olmuştur. Bölgede Sonbahar yağışlarının yeterli ve düzenli olması nedeni ile gerek kuru gerekse sulu hububat ekili alanlarda bitki çıkışları çok sağlıklı olmuştur.
Karapınar İlçesi’nde yapılan incelemelerde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
- 2014 yılında hububat fiyatlarının tatmin edici olması nedeni ile bölgede buğday ve arpa ekim alanlarında artış gözlenmiştir. Buğdaylar içerisinde ekmeklik buğdayların 2014 yılında yüksek fiyattan alıcı bulmasının etkisi ile arttığı, makarnalık buğday ekili alanların geçmiş yıllara göre azaldığı gözlenmiştir.
- Yörede buğday çıkışlarında gerek suluda gerekse kuru koşullarda yetersiz bitki çıkışı gözlenmemiştir. Yağışların yeterli ve düzenli olması nedeni ile atılan tohumların tamamına yakınının çıkış sağlaması nedeni ile fazla tohumluk kullanan çiftçilerin tarlalarında aşırı bitki sıklığının oluşturduğu olumsuzluklar gözlenmiştir. Çıkışların vaktinde ve yeterli olması nedeni ile buğday ve arpalar istenen gelişme evresi ile kışa girmiş ve gelişimleri istenen seviyede olmuş, şu anda bir kısmı sapa kalkmış bir kısmı ise sapa kalkma aşamasına gelmiştir.
- Karapınar yöresinde Nisan ayı başına kadar yağışların yeterli ve düzenli olması nedeni ile henüz ovada sulama başlamamıştır. Sadece istisna birkaç çiftçi gübre uygulaması amaçlı kısa süreli sulama yaptığı gözlenmiştir. Bu durum yer altı su kaynakları açısından çok sevindirici bir durum olmuştur. Hububat ekili tarlalarda hiç yağmur yağmasa bile Nisan ayının ikinci yarsına kadar yetecek düzeyde nem bulunduğu gözlenmiştir.
- 2015 yılının Şubat ve Mart aylarının yağışlı geçmesi baharlık ürünlerin toprak hazırlığı çalışmalarını azda olsa sekteye uğratmış, erken ekim yapma eğiliminde olan çiftçileri telaşa sevketmiştir. Fakat şekerpancarı da dahil olmak üzere geç kalınmış bir durum yoktur. Ovada henüz baharlık ürünleri eken çiftçi ile karşılaşılmamıştır. Baharlık ürünlerin toprak ısındıktan sonra vaktinde ekim yapılması gerekmektedir. Geçmiş tecrübelerimizden bölgede şekerpancarı 25 Mart-15 Nisan, ayçiçeği ve patates 15 Nisan-15 Mayıs, tanelik mısır 20 Nisan – 10 Mayıs, Silajlık mısır 1-30 Mayıs tarihleri arasında ekilmesi en ideal ekim zamanlarıdır. Üreticilerin bu ekim tarihlerine uyması yüksek verim, kalite ve ürünü riske atmama açısından önemlidir.
- Yörede bu yıl sonbahar, kış ve ilkbaharın yağışlı geçmesinden dolayı yabancı ot gelişimi geçmiş yıllara göre daha hızlı ve yoğun durumdadır. Bu yüzden yöre çiftçileri yabancı ot mücadelesinde çok daha hassas ve dikkatli olmalıdır. Bölgede şu anda yoğun bir ilaçlama telaşı gözlenmiştir. Buğday ve arpa ekili alanlarda çiftçilere yabancı ot ilaçlaması ve yaprak gübrelemesi konusunda bilgilendirme yapılmıştır. Yabancı ot ilaçlamasında holderin 100 Litresine
- Taranan tarlalarda kök bölgesi toprak katında nem seviyeleri de incelenmiş ve 15-20 günlük bir süre için yetecek miktarda rutubetin olduğu gözlenmiştir. Yörede çiftçiler ilkbaharda henüz sulamaya başlamamıştır. Toprakta nem varken gereksiz sulamalardan kaçınılması hem maliyet hemde su rezevlerinin korunması açısından çok önemlidir.
- Yörede sulu tarım alanlarının yeni açılan kuyularla bu yılda bir miktar arttığı gözlenmiştir. Karapınar İlçesi’nde modern sulama yöntemleri kullanılmakla birlikte, yöre çiftçileri sulama yöntemleri hakkında tam bir teknik bilgiye sahip değillerdir. Bu durum, çiftçiyi sulamada süre konusunda yanlışlığa sevk etmektedir. Çiftçiler her sulamada ne kadar su vereceğini ve bu miktardaki suyu, kendi sulama sistemlerinin teknik özelliklerini göz önünde bulundurarak, sistemi kaç saat çalıştırmaları gerektiğini hesaplamalıdırlar. Hesaplama yapamayan çiftçiler ise bu konuda teknik personelden yardım talep etmelidirler.
- Yörede özellikle yonca alanlarında fare zararının çok yoğun olduğu gözlenmiştir. Hububat ekim alanlarının bir kısmında da fare zararı gözlenmiştir. Anız yakmak, farelerin doğal düşmanlarını (tilki, kartal vb.) öldürmek, uygun münavebe ve ilaçlı mücadelenin yapılmaması fare popülasyonunu artırmaktadır. Doğal dengeyi korumanın önemini üreticilerimize anlatmalıyız.
- Bu yıl havaların yağışlı ve nemli olması buğday tarlalarında yoğunluğu değişmekle birlikte mantari bir hastalık olan Septoria yaprak leke hastalığının, arpalarda Rhynchosporium yaprak leke hastalığının yoğunluklarınını artırdığı görülmüş ve gezilen bölgelerde üreticilere bu hastalığın gelişiminin takip etmesi ile birlikte yoğun olan tarlalarda kimyasal mücadele önerilmiştir. Makarnalık buğdaylarda Septoria yaprak leke hastalığının yoğunluğunun daha fazla olduğu gözlenmiştir. Hastalığın yoğun görüldüğü tarla sahiplerine ise bu hastalıkla mücadele konusunda ilgili uyarı ve tavsiyeler yapılmıştır. İnceleme yapılan alanlarda üreticilerimizin önemli bir kısmının hastalık olsada olmasada koruyucu amaçlı ilaçlama yaptığı gözlenmiştir. Geçen yıl karşılaşılan bazı arpa ve buğday tarlalarında kök çürüklüğü hastalığına şu ana kadar pek rastlanılmamıştır.
- Bölgede buğdayda yüksek kalite için ilkbaharda azotlu gübrelemenin sulu koşullarda en az üç parça halinde verilmesi teşvik edilmelidir. Bölge çiftçisinde yağmurlama ile azotlu gübre uygulaması alışkanlığı yaygın olduğu için bu yıl sulama saysı azalacağından azotun uygun evrelerde (kardeşlenme, sapa kalkma ve başaklanmada) ve uygun miktarlarda parçalı olarak verilmesi uygulamalarının ihmal edilmemesi gerekmektedir. Bölgede izli ekim yönteminin de önümüzdeki yıllarda uygulamaya geçirilmesi böyle yağışlı yıllarda verim ve kaliteyi (protein oranı) artırmak için çok önemli olacaktır. Bu yıl kıraç buğday ekim alanlarında yağış durumlarıda dikkate alınarak Nisan ayının ilk yarısında % 33 lük Amonyum Nitrat formunda ilave azot uygulaması kıraç alanlarda verim ve kaliteyi yükseltecektir. Bölge hububat ekim alanlarında çinko eksikliğide yoğun olarak gözlenmiş bu konuda da üreticilerimiz uyarılmıştır.
- Bölgede Nisan ve Mayıs yağışları mevsim ortalamaları düzeyinde gerçekleşmesi halinde sulu ve kıraç hububat verimlerinin en yüksek seviyelere ulaşacağı tahmin edilmektedir. Karapınar’da buğday ekim alanlarındaki artış nedeni ile yörenin toplam rekoltesinin şartlar optimum düzeyde gerçekleşirse geçen yılın % 30 üzerinde olacağı tahmin edilmektedir. Bölgede daha çok kıraç tarlalara ekim yapıldığı için Arpa rekoltesinde de geçen yıla göre önemli artış olacağı öngörülmektedir.
- Yonca ekim alanlarında yapılan incelemelerde, yörede yoncaların gelişimlerinin geçen yıla göre daha geç olduğu ve tarlaların çok otlu olduğu gözlenmiş, bu durum yörede ilk biçimlerin bu yıl daha geç olacağı ve otlu olacağı tahmin edilmektedir.
Karapınar Ticaret Borsası Bşk. sn Nazım SEZER’in göreve başladığı tarihten itibaren beş yıldır devam eden ve halen de periyodik olarak devam eden çiftçi eğitim çalışmalarının ve teknik incelemelerinin çok yararlı sonuçlar doğurduğu, yapılan uyarıların bölge ekonomisine milyonlarca Lira ekonomik katkı yapması yanında tarım alanlarının verimliliğinin sürdürülmesi açısından hayati önem taşıdığı, geçmiş yıllarda bölgede elde edilen verim ve kalite değerleri ile ispatlanmıştır. Nitekim TMO’nin kaliteyi ödüllendirme alım sisteminde Karapınar bölgesinde üretilen hububatın daha yüksek fiyatla alıcı bulmasına neden olmuştur. En yüksek alım fiyat rakamları Karapınar Borsasında oluşmuştur. Bölgede geçen yıl ayçiçeği fiyatlarındaki düşüklük ve buğday ve mısır kârlılığının yüksek olması bu yıl baharlık ekimlerden bir kısım alan hububata, ayçiçeği ekim alanlarının bir kısmıda mısır bitkisine geçiş yapmıştır. Bu yıl ülke genelinde Ekim ayından şu ana kadar yaşanan düzenli ve yeterli yağış nedeniyle buğday rekoltesinde önemli artış olacağı öngörülmektedir. Ülke buğday rekoltesinin 22 milyon ton dolayında olması öngörülmektedir. Ülkemizin her yıl 20 milyon ton buğdaya ihtiyacı olduğu göz önüne alındığında bu yıl buğdayın çiftçilerimiz açısından karlı bir ürün olmasını buğday kalitesi ve dünyadaki gelişmelerin belirleyeceği düşünülmektedir. Geçmiş yıllarda Karapınar’da çiftçilerimiz kendi aralarında yüksek verim rekabeti açısından üretimde aşırı maliyet getirecek aşırı gübreleme ve sulama yaptıkları tespit edilmiş, kendilerine bu konularda bilgilendirmeler yapılmış, gereksiz masraf yapmamaları konusunda uyarılarda bulunulmuş, önemli olanın kaliteli ve kârlı bir üretim olduğu anlatılmıştır. Bu yılda benzer uyarılar üreticilerimize yapılmıştır. Ülke buğday ihtiyacının %10’nundan fazlasını karşılayan KOP Bölgesi’nde tarımın merkezi haline gelen Karapınar İlçesi’nde Karapınar Ticaret Borsası’nın KOP idaresi ile birlikte yörede tarımsal üretim yapan çiftçilerin verim ve kârlılığının artması yönünde faaliyetlerini sürdürmesi geçmişte olduğu gibi bundan sonra da Karapınar ekonomisine ciddi katkılar yapacaktır.
