Bir Toprağın asit, nötr veya alkalin yapıda olduğunu ifade eder. Toprak reaksiyonu toprak çözeltisindeki hidrojen iyonu (H) ve hidroksil iyonu (OH) konsantrasyonlarının bir fonksiyonu olarak ortaya çıkar. Bu iyonlar arasındaki ilişki pH değeri olarak ifade edilir                                     

 

      Toprakta pH değeri en basit anlatımı ile insanlarda tansiyon (kan basıncı) ne anlam taşıyor ise topraktaki pH değeri de yaklaşık aynı anlam taşımaktadır.İnsanlarda tansiyonun yüksek veya düşük olması kişinin sağlığı ve beslenmesiyle ne kadar yakından alakalı ise toprağın pH değerinin yüksek (7.0 ve üzeri) veya düşük (6.5’ den düşük) olması bitki gelişimini, toprakta bitki besin maddesi yarayışlılığını ve bitkilerce besin maddesi alımını etkilemektedir.insanların yiyeceği besinler kan basıncını eksiltir veya yükseltirse,sulama suları da,  pH ların yükselmesi veya azalmasında  önemli etkiye sahiptir.örneğin sulama suyunun,çeşitli derecelerdeki  pH larıyla tarım toprakları sulama yapılırsa, pH 2 olan bir toprak limon suyu sirke,pH 2-4 olan toprak asit yağmuru(çevreye etkisi tüm balıklar ölür) pH 6 sağlıklı göl,ph8 deniz suyu,pH11 amonyak,pH13 çamaşır suyu etkisi yapacağı bilimsel olarak ıspatlanmış olup,toprakların pH sının yükselmesinde sulama suyununda etkisi olacağını birkaç pH değeriyle anlatmaya çalıştım.

 

 Ülkemiz de bitkisel üretimde sulama için genel olarak sondaj, kanal, çay, dere ve nehir suları kullanılmaktadır, bu sebeple suların ph değerleride bir birinden farklılıklar göstermektedir.
Türkiyede doğu karadeniz dışındaki toprakların büyük bölümü ve sulama için kullanılan sular 7.2 ile 9 ph arasında yani alkali seviyededir. Bunun en önemli sebeplerinden biri topraklarımızda bulunan kireç miktarının fazlalığıdır. Bitkilerin toprakdan alacakları gıdalar en randımanlı 6,5 ile 6,8 arasındaki pH seviyelerinde olmaktadır. pH sınırı bitki çeşitlerine göre değişiklik gösterse bile fazla asidik yada fazla bazik topraklar bitkilerin beslenmesini önemli ölçüde etkiler.
   Örneğin bitki gelişiminde en önemli elementlerden olan Fosfor 6,2 ile 7,2 ph değerleri arasında en iyi emilimi sağlamaktadır bu değerlerin üzerinde veya altında bitkiler fosfor emiliminden yeterince faydalanamaz ve bitki ile vereceği mahsulu önemli derecede etkiler.toprak pH sının bitki besin maddelerinin bitkiler tarafından alımı üzerinde önemli derecede etkisi bulunmaktadır.Toprak PH sının, özellikle pH8 den yüksek olması durumunda

Toprakta bulunan veya toprağa atılmış mikro elementlerden demir (fe),  bakır(cu), Mangan(Mn),ve bor (B) alımında önemli derece azalma olur.Böylece yüksek pH lı topraklar verimsiz hale gelmektedir,daha açıukcası ne kadar gübre atarsak atalım toprak pH nın yüksek olmasından dolayı istenilen verim elde edilememektedir.                         

 

     Ülkemizde toprak ph seviyeleri üreticiler tarafından ya hiç bilinmemekte yada önemsenmemektedir. Toprak içerisindeki her elementin bitkilere sağlıklı olarak geçebilmesi için toprağın belirli ph değerlerinde olması çok önemlidir. Ülkemizdeki toprakların genel olarak ph7 seviyesi üzerinde olmaları sürekli olarak ph değerinin düşürülmesini gerektirmektedir. Toprakdaki ph seviyesini düşürmeninin en uygun yolu kükürt kullanmaktır ekim yada dikimden 15-20 gün önce kükürt uygulaması yapılarak toprağın ph seviyesinin 6,5 ile 6,8 hafif derecelere getirilmesi çok faydalı olacaktır.  Ayrıca bu seviyelerin sürekli takip edilmesi gerekmektedir çünkü toprak zaman içerisinde tekrar yüksek ph değerine kendiliğinden çıkacaktır. Toprak ph seviyesini ölçmek için pH metre adı verilen cihazlar kullanılmaktadır, fazla maliyetli olmayan bu cihazlar ile toprak pH  seviyesini takip etmek oldukça basit bir yöntemdir.

 

  Mikroorganizmalarda toprağın ,bitki gelişimini ve büyümesini,uygun verimli bir ortam haline dönüşmesinde önemli bir rol oynamaktadır.mikro organizma popülasyonlarının çoğunluğu toprağın biyolojik aktivitesini oluşturan fonksiyonları nötr civarındaki PH değerlerinde ideal biçimde yerine getirirler

    Yüksek PH  değerlerinde topraktaki mikro organizma faaliyetleri azalmakta,bunun sonucu olarakta topraktaki bitki besin elementlerinin bitkiler için faydalanabilirliği büyük ölçüde azalmaktadır.

     İyi bir verimi elde edebilmenin en önemli şartlarının başında Toprağın PH sı, sulama suyunun kalitesi ve miktarı,toprak tipi ve organik maddece zenginliği,gelmektedir