Çoğu ülkede günlük tuz tüketimi 9-12 gr. İken bizim tuz tüketimimiz 18 gramdır. Fazla tuz tüketiminin sıklıkla neden olduğu hastalıkların başında kan basıncı yüksekliği, kalp damar hastalıkları, gastrit, kanserler, kemik erimesi ve böbrek hastalıkları gösterilebilir. Türkiye ‘ de erişkin nüfusun yaklaşık üçte birinde hipertansiyon mevcuttur.
Toplum sağlığı için tuzu azaltma girişimi uzun soluklu bir yolculuktur. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü “Türkiye Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltılması Programını (2011-2015)”başlatmıştır. Programın hedefi Türkiye’de tuz tüketimini günlük DSÖ’ nün önerdiği 5 gramın altına düşürmektir.
DSÖ verilerine göre felçlerin %62’ sinden ve koroner kalp hastalıklarının %49’undan yüksek kan basıncı sorumludur. Tuzla hipertansiyon arasında doza bağlı dolaysız bir ilişki mevcuttur. Tuz alımının azaltılması uzun dönemde kalp damar hastalıkları ve inme riskini azaltır. Diyetle alınan tuzun 10 gr.dan 5 grama düşürülmesi ile inme riski %23, kalp damar hastalıkları riski %17 azaltılabilir. Tuz tüketiminin günde 6 grama düşürülmesi ile her yıl yaklaşık olarak 2.5 milyon ölümün önüne geçilebilir. Gıda endüstrisinin gönüllü olarak yaptığı işlenmiş gıdalardaki tuzun azaltılması çalışması sağlık harcamalarındaki milyonlarca doların korunması anlamına gelmektedir.
Tuz hayatımız için gereklidir. İyotlu tuz eksikliği ne kadar zararlı ise aşırı tuz tüketimi de o kadar zararlıdır. Aşırı tuz tüketimini engellemek için;
Tuz kısıtlamasına çocukluk hatta bebeklik döneminde başlanması ileriki yıllarda gelişecek hastalıkları önleyecektir. Bu nedenle;-Yemeğinizi pişirirken tuz eklemeyin,
-Masadan tuzluğu kaldırın. Lezzet için maydanoz, nane, dereotu, çeşitli baharatlar, kırmızı biber, limon ve sirke kullanın
-Sucuk , pastırma, salam mümkün olduğu kadar yemeyin,
-Ketçap, mayonez, hardal, soya sosu gibi hazır sos ve baharatların yüksek oranda tuz içerdiğini unutmayın,
-Market alışverişlerinde alacağınız ürünlerin tuz oranlarına mutlaka bakın,
-Zeytin, peynir turşu gibi gıdaları tüketmeden önce mutlaka suda bekletip tuz oranını azaltın,
-Cips, kraker, tuzlu bisküvi gibi ürünlerin tüketiminde dikkatli olun,
-Restoran, lokanta gibi yerlerde kullanılan tuzun iyotlu olması sağlanmalı, tuzluk yerine küçük paketlerde tuz verilmeli,
DR.AHMET TAŞDEMİR
İLÇE SAĞLIK MÜDÜRÜ
